Loading...Araneus diadematus – krzyżak ogrodowy
(Clerck, 1758)
Nazwa: Araneus diadematus, krzyżak ogrodowy
Rodzina: Araneidae
Wygląd
Wielki sieciowy pająk dorastający do ok. 17 mm długości ciała, choć zdarzają się osobniki zarówno mniejsze jak i przerastające ten wymiar, zwłaszcza ciężarne samice. Występuje w wielu wariacjach barwnych. Odwłok: duży, masywny, lekko trójkątny – zwężający się od nasady ku tyłowi aż do kądziołków przędnych; nasada szeroka, wypukła, niekiedy widoczne są niewielkie zgrubienia. Na grzebiecie zawsze znajduje się ornament z białych plam formujący się na kształt krzyża, czym pająki z tego rodzaju zawdzięczają swoje nazwy. Rysunek krzyża nierzadko obwiedziony „liściokształtną” plamą, która także odgranicza desenie na grzbiecie i bokach odwłoka. Głowotułów: duży, nieprzeświecający, gęsto owłosiony; z wyraźnie wysklepionym wzgórkiem ocznym, kolor włosków biały, samego głowotułowia taki, jak dominująca barwa całego pająka (najczęściej brązowawy). Odnóża: zależnie od genów i występowania różnego kształtu – długie i cienkie (pojęcie względne) lub masywne, grube, przez co sprawiające wrażenie krótkich. Kolczaste (grube włoski), prążkowane, lekko przeświecające, zakończone pazurkami. Wymiary char. dla rodziny, tj. 1 para najdłuższa, 2 nieco dłuższa, 3 najkrótsza zaś 4 para trochę dłuższa od 3 pary i nieco krótsza od 2 pary.
Występowanie i biotop
Europa; w Polsce występuje na terenie całego kraju. Spotykany w bardzo licznych typach środowisk, m.in. zamieszkuje ogrody, parki, lasy, łąki (rzadziej), czasami w budynkach, jednak są to stanowiska precedensowe (gatunek częściowo synantropijny – przy człowieku spotykany z racji warunków jak i bliskości pokarmu – muchy) Przede wszystkim miejsca porośnięte średniej wysokości (do 2 m) roślinnością oraz wszelkie inne dogodne do utworzenia sieci łownych. Wszędzie bardzo liczny. Od wczesnej wiosny aż do pierwszych mrozów (październik-listopad).
Biologia
Rozwój tych pająków trwa 2 lata. Sezon godowy krzyżaków jest w pełni lata i wczesną jesienią. Samiec odnajduje sieć samicy i za pomocą specjalnej nici „oświadczynowej” i szarpiąc ją daje jej znać o swojej obecności i gotowości do kopulacji, jeżeli ta jest gotowa odpowiada mu tym samym. Późnym latem bądź jesienią z dość dobrze ukrytych kokonów wylęgają się młode. „Wylęgają się po przejściu pierwszej wylinki, kiedy to staną się już z nimf małymi pająkami. Młode zimują dobrze ukryte przez chłodem. Wiadomo, że nie wszystkim dane jest przetrwać. Ale już wczesną wiosną można spotkać maluchy robiące swe mikro-sieci. Rozwijają się one nadal, przeżywają najsilniejsze i te z największym szczęściem. Kartki z kalendarza lecą – robi się coraz cieplej: maj, czerwiec, lipiec, kulminacje i następnie spadki temperatury, wahania pogody. Sierpień, wrzesień, październik – pająki wykorzystują ostatnie ciepłe dni, by przygotować się do kolejnej zimy, już jako podrostki. Osobniki które przeżyją kolejną zimę są już skazane na powodzenie.
Podrostki spotkać można już w kwietniu, przechodzą kolejne wylinki (1-2, może więcej). Wreszcie dojrzewają płciowo w pełni lata (lipiec/sierpień). Wtedy to rozmnażają się, zamykając cykl.
Tworzą bardzo regularne, „mistrzowskie sieci”. Wielkie (co daje łatwo zauważyć się w przypadku małych osobników – średnica sieci jest ok. 20-25 razy większa niż długość pająka – dorosłe krzyżaki tkają sieci o średnicy nawet do ok. 50cm!), mocne, stanowiące doskonałą pułapkę. Arcydzieła architektury świata zwierzęcego. Czatują zwykle na ich środku na tak zwanej piaście (czatowni – nazwa elementu konstrukcji kolistej sieci łownej) lub w kryjówce tuż obok sieci, do której prowadzi niezależna nić sygnalizacyjna.
Żywią się przede wszystkim różnymi owadami latającymi, innymi zależnie od wielkości osobnika. Jad tego pająka jest dosyć mocny – może wywołać w skrajnych przypadkach nudności, gorączkę, omdlenie, najczęściej jednak świąd i opuchliznę miejsca ukąszenia bądź brak szczególnych objawów.
Hodowla
Gatunek doskonały do amatorskiej hodowli – wymaga jedynie odpowiedniej przestrzeni oraz elementów podparcia, np. gałązek, na budowę sieci. Uwaga: sieci krzyżaków „w niewoli” mogą być nie pionowe, a poziome.
Tekst pochodzi z arachnea.org. Więcej informacji w stopce.
Liczba wyświetleń: 4
