Macrothele calpeiana
(Walckenaer, 1805)
OPIS. Zdjęcie autorstwa Manolo Dominguez
Nazewnictwo
Nazwa łacińska: Macrothele calpeiana
Nazwa angielska: Andalusian Funnel-Web Spider
Wygląd
Dorosłe samice tego gatunku osiągają 3,5 DC (długość ciała) i ok. 8 cm z odnóżami, natomiast dorosłe samce 2,5 DC, a z odnóżami ok. 6-7 cm. W ubarwieniu tego gatunku kolor czarny dominuje zarówno u samic, jak i u samców. Połyskujące odnóża i karapaks mają kolor satynowej czerni, natomiast odwłok jest matowy i z biegiem czasu wpada w kolor ciemnobrązowy. Odnóża i odwłok są pokryte rzadkimi włoskami. Charakterystyczną cechą tego rodzaju są długie kądziołki przędne. Wgłębienie na karapaksie (fovea) jest umieszczone bliżej odwłoka niż środka karapaksu. Wentralna strona pająka jest jednolicie czarna.
Długość życia
Samice żyją więcej niż 5 lat, samce natomiast giną po krótkim czasie od osiągnięcia dojrzałości.
Występowanie i biotop
Zamieszkuje południowe tereny Półwyspu Iberyjskiego. Licznie występuje w Los Alcornocales Natural Park (prowincja Cádiz na południu Hiszpanii), Sierra de Aracena y Picos de Aroche Nature Reserve (w prowincji Sevilla), prowincje Málaga i Granada. Nieco mniej liczny w prowincjach Huelva, najdalej na północ w prowincjach Badajoz oraz Extremadura. Biotopem są lasy mieszane, m.in. zacienione lasy Dębu korkowego (Quercus suber), Dębu ostrolistnego (Quercus ilex), Sosny nadmorskiej (Pinus pinaster), Sosny alepskiej (Pinus halepensis) oraz sady cytrusowe i oliwkowe. Tereny zamieszkałe przez M. calpeiana charakteryzują ciepłe i deszczowe zimy, nieco cieplejsze i mniej deszczowe wiosny, gorące i suche lato oraz deszczowe i ciepłe jesienie. Zamieszkuje gniazda wykopane w ziemi pomiędzy korzeniami, wnętrze nory utrwala i wygładza pajęczyną. Obszar poza gniazdem w dużym stopniu pokrywa siecią. Wejście do nory zazwyczaj pokrywa cienką warstwą pajęczyny.
Cechy szczególne i ciekawostki
Rodzaj Macrothele należy do rodziny Hexathelidae. M. calpeiana bardzo łatwo można pomylić z jego kuzynem z Australii – Atrax robustus. Jak przystało na rodzinę Hexathelidae, jad Macrothele spp. jest kwalifikowany do jadu silnego. Wszystkie gatunki tego rodzaju przędą bardzo duże ilości pajęczyny. M. calpeiana nie wspina się po szkle. Aktywność pająków z rodzaju Macrothele jest typowo nocna. W przypadku młodych osobników tego gatunku można zaobserwować polowanie grupowe, po trzeciej wylince występuje zjawisko kanibalizmu. Pająki nie są wybredne pod względem karmienia.
Terrarium
Terrariumdla dorosłego osobnika powinno mieć wymiary ok. 20/20/20 (dł./szer./wys.) cm. Powinno być otwierane z góry. Konieczna jest wentylacja w postaci pasków z nawierconej aluminiowej płytki, ponieważ druciane i plastikowe siatki mogą zostać przegryzione. Jako podłoże można zastosować mieszankę piasku/żwirku i włókna kokosowego.
Temperatura i wilgotność
Temperatura ok. 16-29°C z niewielkimi spadkami nocnymi. Wilgotność około 40-80%.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się czego używać do ogrzewania i oświetlania w terrarium – przeczytaj ten artykuł: Ogrzewanie i Oświetlenie.
Żywienie
Jeżeli chcesz dowiedzieć się czym karmić ptasznika przeczytaj artykuł: Żywienie.
Dymorfizm płciowy
Określenie płci po szczegółach budowy płytki płciowej jest możliwe już u osobników po szóstej wylince, przy 30-stokrotnym powiększeniu. Seksowanie z wylinki powinno się odbywać na ciemnym tle przy sztucznym świetle, ponieważ narządy płciowe są przezroczyste. Samice mają wydłużoną, parzystą spermatekę – dwie bliźniacze spirale, które mogą się rozwinąć, jeśli wylinka jest mokra. Wewnętrzny wygląd męskich narządów kopulacyjnych jest niepozorny, z małym gonopore (patrz objaśnienia) i słabo widocznymi narządami dodatkowymi. Określenie płci jest więc możliwe na większych osobnikach po spojrzeniu na wentralną część odwłoka przy powiększeniu, lecz ta metoda nie jest niezawodna przy podrostkach. U dorosłych osobników do rozpoznania płci podstawą może być sam rozmiar – długość ciała samca stanowi ok. 2/3 długości ciała samicy, rozstaw odnóży jest jednak podobny. Bulbus jest prostej formy, z długim embolus (patrz objaśnienia). Dorosłe samce posiadają haki goleniowe.
Rozmnażanie
Okres rozrodczy w środowisku naturalnym przypada na kwiecień i maj, wówczas samce w nocy wędrują w poszukiwaniu samic. Podejrzewa się, że kierują się substancjami zapachowymi, które wytwarzają samice w pajęczynie. Początkiem lipca samice zamykają wejścia do swoich kryjówek, następnie po czasie od 1 do 7 miesięcy składają kokon. Samice w naturalnym środowisku przenoszą kokon w różne części gniazda zależnie od pory dnia, żeby utrzymać odpowiednią wilgotność oraz temperaturę, natomiast w niewoli kokony lubią umieszczać blisko źródła ciepła. Kokon mierzy ok. 1,5cm średnicy. Zazwyczaj znajduje się w nim od 100 do 250 jaj. Nimfy pierwsze linienie przechodzą w kokonie, wówczas dopiero wtedy samica otwiera kokon, żeby młode się wydostały. Pojawienie się potomstwa zbiega się z okresem suszy, maluchy prawdopodobnie zostają w gnieździe z matką do października – wtedy rozpoczyna się okres deszczowy. Drugim powodem może być brak rastellum (patrz objaśnienia), które utrudnia samicy odkopanie się z suchej gleby. Inkubowanie kokonu powinno trwać od 30 do 50 dni.
Ocena
jad: 3
szybkość: 4
temperament: 4
trudność hodowli: 3
podatność na błędy hodowców: 3
ocena ogólna: 17
Polecany dla zaawansowanych hodowców.
Źródła:
- First records of the endangered spider Macrothele calpeiana
(Walckenaer, 1805) (Hexathelidae) in Portugal
Alberto Jiménez-Valverde1*, Teresa García-Díez1 & Sergé Bogaerts2 - Gallon, R. C. 1994. Observations on Macrothele calpeiana (Walckenaer, 1805) in southern Iberia. Journal of the British Tarantula Society Study Group, (1): 1-12
- Libro Rojo de los Invertebrados de Andalucía Subfilo Chelicerata Clase Arachnida
- Captive Breeding of the Funnel web Spider Macrothele calpeiana, Walckenaer, 1805 by Luke Perry
- Andalusian Funnel-Web Spider (Macrothele calpeiana) La araña negra de los alcornocales
- http://onlinelibrary.wiley.com
Tekst pochodzi z arachnea.org. Więcej informacji w stopce.
Liczba wyświetleń: 3