Araneus marmoreus – krzyżak dwubarwny
(Clerck, 1758)
Nazwa: Araneus marmoreus, krzyżak dwubarwny
Rodzina: Araneidae
Wygląd
Wielki pająk sieciowy osiągający przeciętnie 15-20mm długości ciała. Kształt ciała ma pośredni między krzyżakiem ogrodowym (A. diadematus) a łąkowym (A. quadratus). Ubarwienie bardzo zmienne i skrajnie różne.
Odwłok: lekko wydłużony, elipsoidalny, krępy, zwykle bardzo masywny, ale „zgrabny” z racji ubarwienia, ciemniejszego po bokach. To ciemniejsze ubarwienie to charakterystyczna marmurkowata siateczka – wzór utworzony z ciemnej „siateczki” nałożonej na główny deseń odwłoka, który zwykle jest jasny (biały do żółtego, często żółto-czerwony, różowawy, fioletowawy, brzoskwiniowy, biało-żółty – bardzo różny). Na grzbietowej części znajduje się kilka char. dla krzyżaków plam oraz wzór liścia dębu tworzony z ciemniejszych smug. Niekiedy zamiast rysunku liścia dębu występuje ciemna, nierzadko całkiem czarna siodlasta plama w tym samym kształcie. Podstawowe wariacje z siodlastą plamą: cytrynowożółty i biały.
Głowotułów: zwykle dość jasny, owłosiony; wyraźnie wysklepiony wzgórek oczny; zawsze z biegnąca przez środek ciemną, niemal czarną pręgą. Odnóża: dość długie, krępe, bardzo wyraźnie prążkowane – zwykle jasne, w kolorze głowotułowia z czerwonawymi, czerwonymi, brązowymi lub czarnymi itp. Prążkami; kolczaste.
Bardzo zmiennie ubarwiony, niekiedy zdecydowanie kontrastowo, niezwykle zmienne faktury odwłoka (wzory i plamy). Występuje wiele wariacji/kombinacji barwnych, niektóre schematyczne (np. jasny odwłok – ciemna plama).
Występowanie i biotop
Europa; w Polsce spotykany na terenie całego kraju. Można go odnaleźć zarówno na suchych jak i wilgotnych łąkach (jednak liczniejszy jest na bardziej wilgotnych), na skrajach lasów, przede wszystkim na krzewach lub niskich gałęziach drzew i małych drzewkach, zwłaszcza liściastych ale także iglastych (np. małe sosenki), w formacjach drzew i krzewów – tzw. „wyspach” (na łąkach, także na mokradłach), niekiedy tuż nad brzegami rzek. Liczny, jednak zdecydowanie rzadszy od popularnych A. diadematus (krzyżak ogrodowy) i A. quadratus (k. łąkowy).
Biologia
Rozwój trwa ok. roku. Rozmnażanie przebiega analogicznie do A. quadratus i innych przedstawicieli tego rodzaju. A. marmoreus tworzy swe regularne, dość duże, koliste, pionowe sieci łowne pośród drzew i krzewów oraz wysokich roślin zielnych w formacjach (wyspach) drzew i krzewów, w przeciwieństwie do A. quadratus zwykle na wysokości 1-2m, rzadko niżej. Pozwala mu to na chwytanie innego rodzaju pokarmu (przykładowo k. łąkowy w dużej mierze żywi się konikami polnymi, k. dwubarwny natomiast nie ma dostępu do takiego pożywienia – łowi owady przelatujące wyżej: ćmy, motyle, błonkówki, muchy, chrabąszcze itp.) Tuż obok sieci, niekiedy nad nią, znajduje się otwarta od spodu kryjówka pająka utworzona ze zwiniętych za pomocą pajęczyny żywych, zielonych liści/zlepionych igieł lub pod odstającą korą. W ciągu dnia nigdy nie czatuje na sieci, tylko właśnie w kryjówce obok.
Hodowla
Gatunek bardzo atrakcyjny i godny uwagi, zwłaszcza ze względu na jego walory kolorystyczne. Nadaje się z powodzeniem do hodowli w warunkach domowych, nie ma specjalnych wymagań – należy mu zapewnić jedynie pewną wilgotność (nie można przesuszyć) oraz oczywiście odpowiednie wyposażenie pojemnika.
Tekst pochodzi z arachnea.org. Więcej informacji w stopce.
Liczba wyświetleń: 2