Łac. Drosophila melanogaster, D. hydei
PL. Muszka owocowa (synonim: octówka)
ENG. Fruit fly
DE. Schwarzbäuchige Taufliege
Systematyka:
Gromada: Insecta
Rząd: Diptera
Rodzina: Drosophilidae
Gatunek: Drosophila melanogaster, D. hydei
Niewielkie muchówki z rodziny wywilżankowatych. Gatunek kosmopolityczny – występowanie silnie skorelowane z siedliskami ludzkimi. W naturze występuje w okolicach owocujących drzew. W terrarystyce, jako pokarm, wykorzystywane są formy dorosłe – karmienie młodych pająków, modliszek, gadów i płazów. Larwy są skarmiane w akwarystyce. W hodowlach spotyka się zarówno odmianę dziką jak i i specjalnie wyhodowane mutanty nie potrafiące latać (mut. vestigial).
Wygląd:
Muchówka: D. melanogaster 1,5-2 mm długości, D. Hydei do 4 mm. Żółto – brązowo ubarwiony owad posiadający jedną parę skrzydeł, ułożonych wzdłuż ciała. U nielotnych mutantów występują formy ze zredukowanymi skrzydłami jak i o skrzydłach normalnej długości. Odmiana dzika posiada charakterystyczne czerwono zabarwione oczy. Samica nieco większa od samca, ma szerszy odwłok. Samiec ma odwłok ciemno zakończony, bardziej ostry, wykazuje większą ruchliwość.
Larwy: jak u wszystkich muchówek ma postać czerwia. Ciało koloru kremowo białego. Osiągają długość ok 2-4 mm.
Poczwarka: jasnobrązowa, na jednym końcu ostro zakończona , na drugim tępo, z dwoma wyrostkami. Długość około 4 mm.
HODOWLA:
Hodowla muszek nie nastręcza większych kłopotów. W przypadku odmiany dzikiej wystarczy ustawić pojemnik z pożywką w okolicy owoców, a muszki na pewno złożą w niej jaja. Nieloty można zakupić w sklepach zoologicznych, na giełdach terrarystycznych, a czasem wystarać się na wyższych uczelniach (wydział genetyki), gdzie jako jeden z organizmów modelowych jest hodowana w celach badawczych.
Cykl życiowy: długość cyklu życiowego jest zależny od temperatury. W poszczegółnych zakresach temperatur pełny cykl, czyli od wyklucia się z jaj do osobnika dorosłego, trwa:
W temperaturze w zakresie 27-29°C – 7 dni
W temperaturze w zakresie 25°C – 8 do 9 dni (najbardziej optymajna temp.)
W temperaturze w okolicach 18°C – 19 dni
W temperaturze w okolicach 12°C – do 50 dni
Temperatura powyżej 31°C powoduje sterylizacje owadów.
W przypadku D. hydei powyższe okresy są o 2-3 dni dłuższe.
Pojemnik: najlepiej sprawdzają się szklane lub plastikowe pojemniki o pojemności ok 0,5 – 1 litra. W przypadku plastikowych lepiej stosować je tylko jeden raz, co zmniejsza ryzyko zapleśnienia pożywki. Szklane pojemniki możemy wysterylizować w szybkowarze (108-134°C, przez 15-30 min) lub w piekarniku przy temp 200°C przez ok 40 min.
Pożywka: jest wiele różnych rodzajów pożywek. Najlepiej sprawdzają się pożywki na bazie agaru. Mają one stałą konsystencję, stosunkowo długo zachowują wilgotność i są dosyć odporne na pleśń. Najczęściej stosowana jest pożywka oparta o agar, mąkę pszenną i cukier, z dodatkiem przetartych jabłek.
Przepis na litr pożywki:
1 litr wody
3 łyżki cukru
5 łyżek mąki pszennej
2 łyżeczki agaru
3-4 przetarte jabłka.
drożdże
Mąkę, cukier i agar rozprowadzić w 1/2 szklanki zimnej wody i dodać do gotującego się 1 litra wody z przetartymi jabłkami. Całość gotować na wolnym ogniu przez 20 min. Potem rozlać do przygotowanych pojemników i przykryć papierowym ręcznikiem. Pozostawić do ostygnięcia. W miedzy czasie rozrabiamy odrobinę drożdży piekarskich w wodzie z cukrem. Pozostawiamy na ok 30 min w ciepłym miejscu, aby drożdże zaczęły się dzielić.
Na powierzchnię ostudzonej pożywki wkraplamy po 3-4 krople roztworu drożdży, co powinno znacznie ograniczyć ryzyko zapleśnienia pożywki. Aby zwiększyć powierzchnię życiową muszkom, wkładamy drabinki z plastikowej siatki lub wyprażone w piekarniku wytłaczanki po jajkach. Przed umieszczeniem muszek wycieramy ścianki pojemników do sucha czystym papierowym ręcznikiem. Do każdego pojemnika wpuszczamy po kilkadziesiąt muszek, przykrywamy papierowym ręcznikiem.
Tak przygotowana pożywka pozwala na dość długi okres jej eksploatacji – około 6 tyg. Wylęgające się muszki należy regularnie, co kilka dni wybierać, co zmniejszy tempo degradacji pożywki oraz ryzyko zainfekowania jej pleśnią.
Kolejny przepis – stosowany na wydziale genetyki Uniwersytetu Wrocławskiego:
woda 260 ml,
agar 6 g,
cukier 70 g
maka (krupczatka) 30 g (rozmieszac w 75 ml wody)
drozdze suche 7.5 g (rozpuscic w 40 ml cieplej wody)
drozdze swieze 10,7 g (rozmieszac z niewielka iloscia cukru w 40 ml wody)
kwas propionowy 2,6 ml
260 ml wody zagrzac, do goracej wody wsypac agar; gdy agar sie rozpusci, dodac cukier, zamieszac i dodac rozmieszana w wodzie make. Poczekac az calosc sie zagotuje i zestawic z ognia i dodac drozdze, a na koncu kw. propionowy (srodek przeciwplesniowy).
Powyższy przepis całkowicie eliminuje ryzyko powstania pleśni.
Muszki wybieramy odwracając do „góry nogami” pojemnik, zdejmujemy przykrycie, przykładamy pusty pojemnik o tej samej średnicy (lub woreczek foliowy) i odwracamy do pozycji wyjściowej. Muszki powinny wtedy przejść do nowego pojemnika. Ewentualnie można też, umieścić pojemnik na 30s w zamrażaliniku i otępiałe muszki wysypać do terrarium. Aby ułatwić naszym podopiecznym pobieranie pokarmu można w terrarium umieścić kawałek banana, na którym będą gromadzić się owady.
Liczba wyświetleń: 7